งบกลาโหม ในภาวะเศรษฐกิจตกต่ำ เป็นประเด็น ถูกวิจารณ์อยู่เสมอ

งบกลาโหม ในภาวะเศรษฐกิจตกต่ำ

เป็นประเด็น ถูกวิจารณ์อยู่เสมอเกี่ยวกับ งบประมาณของกลาโหมขณะที่ประเทศ (ประชาชน) อยู่ในสถานการณ์ยากลำบาก อยากรู้ว่า ในอดีตเคยมีเรื่องมีราวอย่างนี้ไหม

น้ำจันท์

ตอบ น้ำจันท์

คำตอบนำมาจากบทความ “สมัย ร.7 เศรษฐกิจตกต่ำ แต่เสนาบดีกลาโหมกลับทรงขอขึ้นเงินเดือนให้นายทหาร” เผยแพร่บนเว็บไซต์ศิลปวัฒนธรรม ซึ่งอ้างอิงข้อมูลจากหนังสือ ประวัติศาสตร์การเมือง พ.ศ.2475-2500 โดย ชาญวิทย์ เกษตรศิริ ว่า

ภาวะเศรษฐกิจตกต่ำทั่วโลกระหว่างปี พ.ศ.2472-2475 และการพังทลายของตลาดหุ้นสหรัฐอเมริกาในปี 2472 ส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจของไทยในช่วงรัชกาลที่ 7 ซึ่งพระองค์ทรงแก้ปัญหาเศรษฐกิจอย่างเต็มกำลัง

โดยทรงดำเนินนโยบายตัดทอนรายจ่ายอย่างเข้มงวด และการหารายได้ใหม่ๆ เพิ่ม เช่น โปรดให้ลดเงินงบประมาณรายจ่ายส่วนพระองค์จากเดิมปีละ 9 ล้านบาท เหลือปีละ 6 ล้าน, ปลดข้าราชการออกจากตำแหน่ง, ยุบมณฑลต่างๆ ทั่วประเทศ, งดจ่ายเบี้ยเลี้ยงและเบี้ยกันดารแก่ข้าราชการ, ประกาศเพิ่มภาษีราษฎรบางรายการ, เรียกเก็บภาษีเงินเดือนจากข้าราชการ ฯลฯแต่สถานการณ์ไม่ได้เปลี่ยนแปลงในทิศทางที่ดีนัก

ในการจัดทํางบประมาณปี 2474 (ซึ่งเริ่มต้น 1 เมษายน) ก็ยังเกิดปัญหาของการขาดดุล ดังนั้นรัฐบาลจึงใช้มาตรการตัดเงินเดือนข้าราชการ แม้ว่าจะมีการถกเถียงและคัดค้านอย่างรุนแรงในคณะเสนาบดีสภา พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน เสนาบดีกระทรวงพาณิชย์และคมนาคม และสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ อภิรัฐมนตรี ทรงไม่เห็นด้วยโดยทรงเห็นว่าทําให้ขวัญและกําลังใจของข้าราชการตกต่ำ แต่ที่ประชุมเสนาบดีสภาก็ลงมติด้วยคะแนน 7 ต่อ 4 รับมาตรการดังกล่าว

ในสถานการณ์ยากลำบากดังกล่าว กลางปี 2474 กระทรวงกลาโหมได้ทำเรื่องเลื่อนขั้นเงินนายทหาร

กรณีนี้เกิดขึ้นในช่วงเดือนพฤษภาคม-มิถุนายน 2474 พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบวรเดช เสนาบดีกระทรวงกลาโหม ทรงเสนอเลื่อนขั้นเงินเดือนนายทหาร 322 นาย เป็นการเลื่อนขั้นเงินเดือนตามการเลื่อนยศ 231 นาย ซึ่งเป็นไปตามระเบียบราชการแต่อีก 91 นาย ที่มิได้มีการเลื่อนชั้นยศอย่างใด พระองค์ทรงต้องการให้เลื่อนขั้นเงินเดือนด้วย ทรงให้เหตุผลว่านายทหาร ดังกล่าวอยู่ในตําแหน่งสําคัญ

พระยาโกมารกุลมนตรี (ชื่น โกมารกุล ณ นคร) เสนาบดีกระทรวงพระคลังมหาสมบัติ ก็ยอมตามข้อเสนอของเสนาบดีกระทรวงกลาโหม เนื่องจากมีการเบิกจ่ายล่วงหน้าไปแล้ว แต่ขอหลักการว่ากระทรวงอื่นๆ จะไม่ดำเนินการตาม

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน เสนาบดีกระทรวงพาณิชย์และคมนาคม ทรงประท้วงไม่เห็นด้วย ว่าหากกระทรวงกลาโหมดำเนินการเช่นนี้ได้แล้ว กระทรวงอื่นกระทำตามเช่นกัน นอกจากนี้สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ- อภิรัฐมนตรี และสมเด็จฯ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต- ผู้สําเร็จราชการแทนพระองค์ (ขณะนั้นพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 7 เสด็จสหรัฐ-แคนาดา ระหว่างวันที่ 28 เมษายน-28 กันยายน 2474 ) ก็ทรงไม่เห็นด้วย การเลื่อนขั้นเงินเดือนนายทหารทั้ง 91 นายจึงเป็นอันต้องระงับไป

การเสียพระพักตร์ครั้งนี้ของพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบวรเดช เสนาบดีกระทรวงกลาโหม จบลงด้วย “การลาออก” ซึ่งนับเป็นครั้งแรกในระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ที่เสนาบดีลาออก